Yuvarlanan sürüm Linux dağıtımları uzun zamandır var, ancak ne sunduklarını herkes tam olarak bilmiyor. Yuvarlanan sürüm Linux dağıtımları gittikçe çok daha popüler hale geliyor.
Peki, yuvarlanan sürüm Linux dağıtımının en öne çıkan özelliği nedir?
Yuvarlanan sürüm Linux dağıtımında işletim sisteminizi yalnızca bir kez kurarsınız ve sonrasında sürüm yükseltme zahmetine asla girmezsiniz. Zira, dağıtımınız sürekli günceldir.
Detaylara dalmadan önce, önemli bir konuya açıklık getirelim:
Sabit sürüm Linux dağıtımı nedir?
Sabit sürüm dağıtımı, birkaç ayda bir düzenli olarak yayınlanan dağıtımdır. Kapsamlı bir şekilde test edilmiş ve doğrulanmış yazılım paketleri içerir ve her şeyin kararlı olduğundan ve “her şeyin yolunda gittiğinden” emin olunur.
Örneğin, Ubuntu 21.10 ve Ubuntu 22.04’ü düşünün. Bunlar, farklı donanım ve teknolojileri destekleyen ve en yeni özellikleri kullanmak için yeni sürümü yüklemenizi gerektiren bir işletim sisteminin iki farklı sürümüdür.
Ayrıca, bu geliştirme modelinde her sürümün kullanım ömrü için bir son(EndOfLife) vardır ve bundan sonrası için geliştirme ekibi güncelleme yayınlamaz.
Bir sürüm için daha fazla güncelleme olmaması, ilerleyen süreçte güvenlik açıkları ve en yeni donanımlarla uyumluluk sorunları doğurabileceği anlamına gelebilir.
Yuvarlanan sürüm Linux dağıtımı nedir?
İlişkili: Rolling Release(Yuvarlanan Sürüm) Dağıtım ve Bunları Kullanmanın Gerçek Faydaları
Pek çok Linux dağıtımı, yuvarlanan sürüm modeli olarak bilinen modeli seçer. Yuvarlanan sürüm modeline dayalı bir işletim sisteminin iki ana özelliği vardır:
1- İşletim sisteminizi yalnızca bir kez kurarsınız ve bir daha asla kurmazsınız.
2- İşletim sisteminin sürekli günceldir.
Yuvarlanan sürüm modelini kullanan bazı popüler Linux dağıtımları arasında Arch Linux, Debian(Sid), Manjaro, openSUSE Tumbleweed, Gentoo vb. bulunur.
İlgili: Arch Linux: Muhtemelen En İyi Yuvarlanan Sürüm Linux Dağıtımı
Linux’taki her şey, Linux’u modüler bir işletim sistemi yapan yazılım paketlerine bölünmüştür. Çekirdekler ve sürücüler de dahil olmak üzere her paket, bir paket yöneticisi kullanılarak yükseltilebilir. Bu nedenle, Linux dağıtımları için yuvarlanan bir sürüm modeli uygulanabilir.
Yuvarlanan sürüm modelini kullanan bir Linux dağıtımı, bireysel yazılım paketlerini sürekli olarak günceller ve yayınlanır yayınlanmaz kullanıcılarına sunar.
Dağıtımın kullanıcısı olarak bu, her zaman yazılımın en yeni sürümünü kullanacağınız anlamına gelir. Başka bir deyişle, yeni özellikler çıkar çıkmaz keyfini çıkarırsınız.
Yuvarlanan sürüm dağıtımlar, sabit sürüm bir dağıtımla(örneğin Ubuntu) aynı şekilde işletim sistemi sürümlerine sahip değildir. Bunun yerine, yeni bir yazılım mevcut olduğunda sürekli olarak güncellenirler.
Kullanıcıların yazılımın yeni sürümleri için yıllarca bekleyebildiği Debian gibi muhafazakar kararlı sürüm dağıtımlarıyla karşılaştırıldığında, yuvarlanan sürüm dağıtımlar, yeni yazılımları çok hızlı bir şekilde kullanılabilir hale getirirler.
Yuvarlanan sürüm dağıtımlarını benimsemenin avantajlarını ve dezavantajlarını ana hatlarıyla açıklayalım.
Artıları
Bir kez yükleyin ve sonsuza kadar güncelleyin. Sabit sürüm dağıtımlarda olduğu gibi her şeyi 6 ya da 12 ayda bir yeniden yüklemeniz ya da komple bir sistem yükseltmesi yapmanız gerekmez. Yazılımın daha yeni sürümleri gelir ve kurarak yolunuza devam edersiniz.
Daha yeni donanımlar için daha hızlı destek alırsınız. En son çekirdeğin kullanılabilir hale geldiği anda yüklenmesi, yuvarlanan sürümün avantajlarından biridir.
Asla sürüm yükseltme uyarısı almazsınız.
Belirli bir işletim sistemi sürümü için yapılmış paketlere elveda diyebilirsiniz. Yuvarlanan sürüm dağıtımlarında, hangi paketleri yükleyebileceğinizi belirleyen yazılım sürümleri yoktur.
İlişkili: “Körü Körüne Yuvarlanmayan” Yuvarlanan Dağıtım Manjaro Kullanmak İçin On Neden
Eksileri
Tabii ki, yuvarlana sürüm Linux dağıtımlarının dezavantajları da vardır. Bunlardan en önemlisi, sunucu platformu olarak kullanılmamaları gerektiğidir. Bunun nedeni, yazılımların çok sık güncellenmesidir, bu da herhangi bir olası sorun için, kapsamlı bir şekilde test edilmek üzere yeterli zamana sahip olmadığı anlamına gelir.
Ayrıca, nadiren de olsa bir sonraki güncellemenin sistemin işleyişini bozması mümkündür, ki bu, yazılım paketlerinin yeterince test edilmemiş en son sürümlerinin yüklenmesi veya aralarındaki uyumsuzluklarla ilgilidir.
Bitirirken…
Yuvarlanan sürüm modelinin ana yararı, son kullanıcının her zaman en yeni yazılım sürümünü yükleyebilmesidir. Amaç, kullanıcıların mümkün olan en kısa sürede güncellemeler almasıdır. Bu nedenle, en son özellikleri ve hizmetleri yayınlandıktan hemen sonra almak isteyenlerdenseniz, yuvarlanan sürüm modelini benimsemiş olan dağıtımlar sizin için en iyisidir.
Yok, kararlılık, güvenlik ve öngörülebilirlik önemliyse, Debian gibi muhafazakar bir dağıtım muhtemelen daha iyi bir seçim olacaktır.