Linux Öğrenmeye Yeni Başlayanlar İçin En Önemli 5 Konu

Linux, son yıllarda popülerlik kazanan açık kaynaklı bir işletim sistemidir. Birçok kişi, diğer işletim sistemlerine göre daha güvenli ve verimli olduğu için Linux’a geçiyor. Eğer sis de geçiş yapmayı düşünenlerdenseniz veya Linux’a yeni başlıyorsanız, aklınızda bulundurmanız gereken en önemli beş konuya değiniyoruz.

Komut Satırı Arayüzü(CLI)’nü Öğrenin

İlişkili: Linux’ta Komut Satırı Neden Öğrenilmeli?

İster Linux’u eğitim alarak öğrenmeyi seçin, ister kendi başınıza öğrenmeye karar verin, komut satırı arayüzünü(CLI) anlamanız gerekir. CLI, kullanıcıların programları çalıştırmak veya dosyalar üzerinde çeşitli işlemler yapmak için komutları yazdığı yerdir. İlk başta göz korkutucu görünebilir, ancak pratik yaptıkça daha kolay olduğu anlaşılarak alışkanlık haline gelecektir.

İnternette CLI’nin temellerini anlamanıza yardımcı olacak birçok çevrimiçi kaynak bulunmaktadır.

İlişkili: Linux’ta GUI, CLI ve TUI Arayüzleri

Kullanıcı Hesaplarına Hakim Olun

İlişkili: Sudo Nedir ve Neden Bu Kadar Önemlidir?

Dikkat edilmesi gereken bir diğer konu ise kullanıcı hesaplarıdır. Varsayılan olarak Linux sistemlerinde, sistem üzerinde tam kontrole sahip olan bir kök kullanıcı hesabı(root) bulunur. Günlük görevler için kök hesabı kullanmak genellikle kötü bir fikir olarak kabul edilir. Bu nedenle daha sınırlı ayrıcalıklara sahip ayrı bir kullanıcı hesabı oluşturmanız iyi olacaktır.

Bunu, bir terminal açıp aşağıdaki komutu yazarak yapabilirsiniz:

Burada “kullanıcı_adı”, eklemek istediğiniz kullanıcının adıdır. Bunu yaptıktan sonra onlara bir şifre vermeniz gerekecek. Bunu da şunu yazarak yapabilirsiniz:

Daha sonra, istendiğinde, belirlediğiniz şifreyi girin.

Artık bir kullanıcı hesabınız var. O halde ök hesaptan çıkış yapıp yeni kullanıcı hesabınızda oturum açmanız gerekecek. Bunu aşağıdaki komutu yazarak yapabilirsiniz:

Sonrasında, istendiğinde kullanıcı adınızı ve şifrenizi girin.

Paket Yönetimini Kavrayın

İlişkili: Linux’ta “apt” Komutu Nasıl Kullanılır?

Linux öğrenirken dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da paket yönetimidir. Sisteminize yazılımı bu şekilde kurabilir, güncelleyebilir ve kaldırabilirsiniz. APT (Gelişmiş Paket Aracı) ve YUM (Yellowdog Updater Modified) en popüler iki paket yöneticisidir. Debian veya Debian tabanlı bir dağıtım kullanıyorsanız APT’yi kullanacaksınız. Fedora veya CentOS gibi Red Hat tabanlı bir dağıtım kullanıyorsanız YUM’u kullanacaksınız. Her dağıtımın ayrıca kendi paket yöneticisi vardır. Bu nedenle, dağıtımınızın hangisini kullandığını kontrol edin.

Paket yönetimi Linux’un önemli bir özelliğidir, çünkü yazılımlarla çalışmayı ve sisteminizi en son yazılım sürümleriyle güncel tutmayı kolaylaştırır. Bu nedenle, Linux sisteminizin paket yönetimini öğrenmeye biraz zaman ayırın.

Dosya İzinlerini Anlayın

İlişkili: Linux Dosya Sistemleri Özet Tablosu

Linux’ta çevrimiçi gizliliğinizi ve güvenliğinizi iyileştirmenin yollarını arıyorsanız, dosya izinlerini anlamak harika bir başlangıç noktasıdır. Varsayılan olarak sisteminizdeki her dosya ve klasörün bir sahibi ve onunla ilişkilendirilmiş bir grubu vardır. Sahibi dosyayı (veya klasörü) okuyabilir, yazabilir ve yürütebilir. Grubun üyeleri ise dosyayı okuyabilir ve yürütebilir. Diğer kullanıcılar “misafir” olarak kabul edildiğinden, siz izin vermediğiniz sürece dosyaya erişimleri yoktur.

Çekirdeğin(Kernel) Temel Çalışma Prensibi ile İlgili Temel bir anlayış Geliştirin

İlişkili: “Linux Sadece Bir Çekirdektir” İfadesi Ne Anlama Geliyor?

Son olarak, çekirdek, Linux makinenizin ruhudur. Süreçlerin nasıl yürütüldüğünden hangi kaynakların tahsis edilip kullanıldığına kadar her şeyi yönetir. Ortaya çıkabilecek sorunları gidermek için, çekirdeğin nasıl çalıştığına dair temel bir anlayışa sahip olmak çok önemlidir.

Bitirirken…

Linux yeni başlayanlar için harika bir işletim sistemidir. Kurulumu ve kullanımı kolaydır. Linux topluluğu dost canlısı ve yardımseverdir. Yardıma, çevrimiçi kaynaklardan çok rahat erişebilirsiniz. Doğru kaynaklarla Linux’u hızlı ve kolay bir şekilde öğrenebilirsiniz.