“Linux varlığını Unix’e borçludur.” ifadesi size ne hissettiriyor? Kafanızı karıştırıyor mu en azından? Cevabınız evetse, kafa karışıklığınızı bu yazıyla çözmeye ne dersiniz?
Unix nedir?
Unix, Bell Labs araştırma merkezi tarafından 1970’lerde Ken Thompson, Dennis Ritchie ve bir dizi başka geliştirici tarafından geliştirilen tescilli bir işletim sistemidir.
Ana etkileşim modu (CLI) Komut Satırı Arabirimi‘dir ve halâ çoğu Unix kullanıcısı CLI’yi kullanmayı tercih ediyor.
Unix tescilli bir yazılım olduğundan, hem ücretsiz olarak kullanılamaz, hem de kaynak kodu açık kaynak değildir. Buna rağmen, popülaritesinin artmasıyla birlikte farklı teknoloji şirketlerine lisans verilmeye başlandı ve bu sayede bazı Unix dağıtımları ortaya çıktı.
Unix Uyumluluğu ve Dağıtımları
Unix kendine çoğunlukla hesaplama yapmakta kullanılan üst düzey bilgisayar sistemleri, ana bilgisayarlar, mega sunucular kullanan şirketlerde ve kurumlarda kullanım alanı bulur ve bu nedenle de belirli mimari özelliklere gereksinim duyar.
Gps, hfs, js, bfs, vets ve zfs dahil olmak üzere birkaç dosya sistemini destekler.
Unix’in bir avuç dağıtımı vardır:
- AIX (IBM)
- BSD
- HP – UX
- iris>
- Solaris
Ayrıca bazı açık kaynaklı projelere sahiptir ve şunları içerir:
- Free BSD
- Darwin (Apple’ın Unix versiyonu)
- OpenBSD
Linux nedir?
Linux’un kendisi, 1991 yılında Linus Torvalds tarafından Unix işletim sistemi temel alınarak, üzerinde çalıştığı ve kendisi gibi diğer bilgisayar programcılarına göstermesi gerektiğini düşündüğü kişisel bir proje olarak geliştirilen bir çekirdektir.
Çekirdeği şekillendirdikten sonra, sürücü desteği ve bir (GUI) Kullanıcı Arayüzü ekleyerek, onu Linux adlı tam gelişmiş bir işletim sistemi haline getirdi ve deyim yerindeyse dünya çapında bilgisayar teknolojisindeki gidişatı değiştirdi.
Linux işletim sistemi yalnızca açık kaynak olması için değil, aynı zamanda kullanımı kolay, ücretsiz, hafif ve çeşitli donanımlarla uyumlu olacak şekilde tasarlanmıştır. Başlangıçta kişisel bir işletim sistemi olarak geliştirilen Linux, ofislerde, sunucularda vb. kullanılmaya başlanmasıyla birlikte kalite ve kapasite olarak büyüdü.
Linux, Linus Torvalds ve dünyanın her yerinden açık kaynak projesinde ücretsiz olarak çalışmaya gönüllü olan geliştiricilerden oluşan bir topluluk tarafından yönetilmektedir. Buna karşın, çekirdeğin kaynak kodunda yapılan değişiklikleri sadece Linus Torvalds onaylayabilir.
Linux Uyumluluğu ve Dağıtımları
Linux işletim sistemi xfs, ramfs, vfat, cramfsm ext3, ext4, ext2, ext1, ufs, autofs, devpts ve NTFS dahil olmak üzere birçok dosya sistemiyle uyumludur.
Unix’ten çok daha fazla dağıtıma sahiptir. (Bakınız Distrowatch)
Bir zamanlar Unix, dünyanın dört bir yanındaki büyük işletmeler tarafından güvenilir hizmet için ilk tercihti, ancak şimdi Linux seçenek olarak öne geçti, çünkü artık Unix’in yapabileceği kadar çok ve belki de daha fazla görevi güvenilir, güvenli ve daha az maliyetle yerine getirebiliyor. Ayrıca verimli ve daha kullanıcı dostudur.
Bitirirken…
Dünyanın en iyi 500 sunucusunun %98’ine Linux güç veriyor. Açık kaynak denildiğinde önce Unix’ten önce Linux’un akla gelmesi hiç de şaşırtıcı değil. Ancak yine de, Bell Labs’taki bilim insanları ve Unix olmasaydı, muhtemelen bugün bu makaleyi okuyamayacağınızı unutmayın.