Okuyacağınız yazı, ilk Linux çekirdeğinin kullanıma sunulmasından sonra Red Hat, Debian, Slackware, SUSE, Ubuntu ve diğerleri gibi popüler dağıtım fikirlerinin nasıl ortaya çıktığını keşfetmeye çalışmaktadır.
Linux’un ilk olarak 1991 yılında bir çekirdek şeklinde piyasaya sürülmesinden sonra, bugün bildiğimiz dağıtımların tam bir işletim sistemi haline gelmesi, kabuklar(shell), kütüphaneler, derleyiciler ve ilgili paketlerin oluşturulmasıyla ve dünyadaki sayısız işbirliğinin yardımıyla mümkün olmuştur.
1. HJ Lu tarafından sunulan, bilinen ilk “dağıtım”
Bugün Linux dağıtımları hakkındaki ilk bildiklerimiz, Linux’a erişmek için bilinen ilk “dağıtım benzeri araçların” HJ Lu tarafından piyasaya sürüldüğü 1992 yılına dayanıyor. Bu “dağıtım benzeri araçlar”, iki 5.25 ” disketten oluşuyordu:
LINUX 0.12 BOOT DISK: Sistemi başlatmak için kullanılan “boot” diski.
LINUX 0.12 ROOT DISK: Açılıştan sonra Linux dosya sistemine erişim için bir komut istemi sunan “root” diski.
Bir sabit sürücüye 0.12’yi kurmak için, onaltılı bir düzenleyici(hex editör) kullanarak ana önyükleme kaydını (MBR) düzenlemek gerekiyordu ki, bu özellikle bu dönemde oldukça karmaşık bir süreçti.
İngiltere’de bulunan Manchester Bilgi İşlem Merkezi’nden Owen Le Blanc’ın “LINUX 0.12” ile aynı yıl piyasaya sürdüğü MCC Interim Linux, acemi kullanıcılar için menü yönlendirmeli bir kurucu ve son kullanıcı için programlama araçlarına sahip ilk Linux dağıtımıydı. Ayrıca, disket koleksiyonu şeklinde, temel bir metin tabanlı ortam sağlamak için bir sisteme kurulabilir.
Ayrıca, metin tabanlı bir ortam sayesinde sisteme kurulabilir bir disket koleksiyonu sunuyordu.
MCC Interim Linux 0.12’den daha kullanıcı dostuydu ve bir sabit diske kurulum işlemi çok daha kolay ve modern yöntemlere benziyordu. MBR’ı düzenlemek için bir hex editörü kullanmak da gerekmiyordu.
İlk olarak Şubat 1992’de piyasaya sürülmesine rağmen, o yıl Kasım ayından bu yana FTP üzerinden indirilebilir durumdaydı.
TAMU Linux, Mayıs 1992’de Aggiest Texas A&M tarafından, Texas A&M Unix & Linux Users Group ile birlikte geliştirilmiştir ve TAMU 1.0A olarak adlandırılmıştır. Metin tabanlı bir işletim sistemi yerine X pencere sistemini sunan ilk Linux dağıtımıydı.
4. Softlanding Linux System (SLS)
Sloganı “Gentle Touchdowns for DOS Bailouts” idi.
SLS, Mayıs 1992’de Peter McDonald tarafından piyasaya sürüldü. Zamanında oldukça yaygın bir şekilde kullanılmış ve popüler olmuş ve Linux fikrini tam anlamıyla desteklemiştir. Ancak geliştiricilerin dağıtımda çalıştırılabilir formatı değiştirme kararı nedeniyle kullanıcılar kullanmayı durdurdu.
Günümüzdeki popüler dağıtımların çoğu SLS’den evrilerek geliştirilmiştir. Bunlardan ikisi…
Slackware:En eski Linux dağıtımlarından biri olan Slackware, 1993’te Patrick Volkerding tarafından yaratıldı. Slackware, SLS’ye dayanıyor ve ilk Linux dağıtımlarından biriydi.
Debian:Ian Murdock’un bir girişimi olan Debian, SLS modelinden hareketle 1993 yılında yayınlandı. Bugün bilinen en popüler dağıtım olan Ubuntu Debian’ı temel almıştır.
5. Yggdrasil
Sloganı “Free Software For The Rest of Us” idi.
Aralık 1992’de yayımlandı.Yggdrasil, Live Linux CD’leri fikrini doğuran ilk dağıtım oldu. California Berkeley’de, Adam J. Richter tarafından kurulan Yggdrasil Computing, Inc. tarafından geliştirilmiştir. Kendisini sistem donanımında, bugün bilindiği şekliyle “Plug-and-Play”(“Tak ve Çalıştır”) olarak yapılandırabiliyordu.
90’ların sonunda en popüler dağıtımlardan biri de ilk olarak 1998’de piyasaya sürülen çok popüler bir dağıtım olan Fransız menşeli Mandrake Linux ile Brezilya menşeli Conectiva Linux’un birleşiminden doğan Mandriva’ydı. Artık Open Mandriva var.