İlişkili:Xfce: Neden Gnome Yerine Xfce’i Düşünmelisiniz?
Masaüstü ortamının seçimi, Linux dağıtımınızla ilgili genel deneyiminizi belirlemede çok önemli bir rol oynar. Xfce ve GNOME, özellikleri ve karakteristikleri olan popüler Linux masaüstü ortamlarıdır.
Bu makalede, temel farklılıklarını keşfetmek ve hangisinin ihtiyaçlarınıza en uygun olduğuna karar vermenize yardımcı olmak için Xfce ve GNOME’u derinlemesine inceleyeceğiz.
Masaüstü Ortamı Nedir?
Linux’ta masaüstü ortamını kullanmak, simgeler, araç çubukları ve widget’lar gibi tüm tipik Grafik Kullanıcı Arayüzü(GUI) özelliklerine kolayca erişmenizi sağlar. Bu da, Linux masaüstünde tıpkı Windows’ta olduğu gibi fareniz ve klavyenizle gezinmeyi kolaylaştırır.
Bazı çok popüler ve çok kullanılan masaüstü ortamları, işletim sistemini kullanma deneyiminizi keyifli hale getirmek için entegre ve yardımcı programlarla birlikte gelir. Dosya yöneticisinden masaüstü aramasına, metin düzenleyiciden çok daha daha fazlasına kadar her şeye sahip olursunuz.
Birden fazla Linux dağıtımı aynı masaüstü ortamını sunabilirken, tek bir Linux dağıtımı çeşitli masaüstü ortamları sunabilir. Örneğin GNOME, hem Fedora’da hem de Ubuntu’da varsayılan masaüstü ortamıdır.
Xfce, GNOME’a karşı. Gelin şimdi, bu iki masaüstü ortamının performans, özelleştirme ve kaynak kullanımı farklılıklarını keşfedelim.
GNOME
GNOME veya GNU Ağ Nesne Modeli Ortamı(GNU Network Object Model Environment), Linux’ta çok fazla tercih edilen popüler bir masaüstü ortamıdır. Büyük teknolojik dönüşümlerden başarıryla geçerek günümüze ulaşan en eski masaüstü ortamlarından biridir.
Arayüzü biraz macOS’a benzer, bu da kullanımı kolaylaştırır. Harika olan yanı, size düzenli bir masaüstü sunmak için modüler ve minimal bir yaklaşım izlemesidir.
Temel özellikler arasında karanlık mod, daha hızlı başlatma, varsayılan yapılandırma ve azaltılmış bellek kullanımı yer alır.
GNOME, yeni başlayanlar, özellikle de üretken ve temiz bir arayüz tercih edenler için harika bir seçenektir. Bilgisayar uzmanı değilseniz ve kullanıcı dostu bir masaüstü ortamı istiyorsanız, GNOME kesinlikle dikkate alınmaya değerdir.
Xfce
Xfce, gösterişli bir görünüm yerine üretkenliğe ve kararlılığa öncelik veren, son derece yapılandırılabilir bir masaüstü ortamıdır. Büyük Linux dağıtımları ve Unix tabanlı işletim sistemleri için sıklıkla varsayılan ortam olarak kullanılır.
GNOME ile karşılaştırıldığında Xfce daha az özelliğe ve eski bir görünüme sahiptir. Buna karşın hızlıdır, özelleştirilmesi kolaydır ve kendinize özgü bir hale getirdiğinizde harika görünür. Yerleşik ve ayrıntılı ayarlarla özelleştirme kolaydır.
Xfce, karmaşık bir sisteme ihtiyaç duymayan ve tüm uygulamalara hızlı erişim sağlamayı amaçlayan, basit ve hızlı bir ortamı tercih eden kullanıcılara hitap etmektedir.
Tasarım
Günümüz masaüstü ortamları arasında temel farklılıklar bulunmaktadır. Xfce masaüstü, geleneksel bir menüye ve simge tabanlı bir masaüstüne sahiptir.
Xfce masaüstünde, uygulama başlatıcıyı, çalışan uygulamaları ve sistem tepsisini barındıran klasik bir alt/üst panele sahip olursunuz.
Oysa GNOME masaüstünde yalnızca çalışma alanı olan bir panel elde edersiniz. Uygulamaların keşfedilmesi ve başlatılması ızgara tabanlı bir görünüme dayanmaktadır.
Bununla birlikte, her iki masaüstü ortamının da kapsamlı özelleştirme yetenekleri sayesinde bunları kendinize göre ayarlayabilir ve onlara istediğiniz görünümü kazandırabilirsiniz.
Kullanıcı arayüzü ve gezinme
Xfce, kurulduğu andan itibaren basit gezinme olanağı sağlar. Windows işletim sistemine alışkın olan herkes, yeni kurulmuş bir Xfce ortamını yardım almadan hemen kullanabilir. Burada Windows’tan örnek vermemizin nedeni, (maalesef) genellikle insanların, bilgisayarlarda ilk olarak Windows’a ulaşmaları sebebiyledir.
GNOME, basit ve kullanıcı dostu gezinme ve arayüz sunar. Çok fazla ek işlevsellik gerektirmeyen minimal bir kullanıcı arayüzüne sahiptir. İlginçtir ki, GNOME yalnızca ihtiyacı olanı yapar; ne daha fazlasını ne de daha azını. Zira GNOME, kullanıcının üretkenliği göz önünde bulundurularak yapılmıştır.
Yani GNOME’un küçük bir öğrenme eğrisi ve “alışma” aşaması vardır. Oysa Xfce masaüstünde herhangi bir öğrenme eğrisine ihtiyacınız yoktur.
Özelleştirme
Herhangi bir Linux masaüstünü kullanmanın avantajlarından biri, her ölçüde özelleştirme olanağı sunmasıdır.
GNOME masaüstü, masaüstünüzün her köşesini özelleştirmenize yardımcı olacak çeşitli araçlar, uzantılar ve yardımcı programlar sağlar. Örneğin, imleçler, yazı tipleri vb. gibi çeşitli temel ince ayarları elde etmek için GNOME Tweak aracını kullanabilirsiniz. Ayrıca, yerel gnome ayarları ile daha fazla seçenek elde edebilirsiniz. Dahası, resmi web sitesinde bunları kendinize göre özelleştirmenize yardımcı olan yüzlerce uzantı bulunmaktadır.
Xfce masaüstü, sınırlı sayıdaki araçlarıyla yazı tipleri, temalar ve renkler vb. özelleştirmeye izin verir. Yerleşik araçlarla temaları, imleçleri, pencere dekorasyonlarını ve ana uygulama menüsünü kolayca değiştirebilirsiniz. Ayrıca çok sayıda Panel uygulaması temel ihtiyaçları karşılar. Bunların hepsi Xfce ile birlikte geliyor. Çoğu öğe için, genellikle özelleştirmek amacıyla ekstra bir şey yüklemenize gerek yoktur.
Kararlılık
GNOME yıllar içinde uzun bir yol kat etti ve genel olarak istikrarlı ve güvenilirdir. GNOME, uzun yıllar boyunca geliştirilmiş köklü bir kod tabanına sahiptir. Bu olgunluk, masaüstü ortamının genel kararlılığına katkıda bulunur. Ayrıca Linux masaüstü ekosistemindeki konumu nedeniyle odak noktasıdır ve her daim geliştiricilerin dikkatini çeker.
Canonical ve Red Hat, GNOME masaüstü ortamının geliştirilmesine katkıda bulunuyor.
Xfce, yeni özellikleri benimsemekte biraz yavaştır ve daha yavaş ve az değişiklik nedeniyle kaya gibi sağlamdır. Kod tabanının yaşı açısından GNOME’a benzer. Katkıda bulunanlardan oluşan küçük bir ekibe sahip olmasına rağmen, geleneksel bir masaüstü deneyimi sunar ve gösterişli özellikler yerine kararlılığa öncelik verir.
Uzantı ekosistemi
GNOME, masaüstü deneyimlerini kişiselleştirmek ve geliştirmek isteyenler için mükemmel olan muhteşem bir uzantı ekosistemi sunar. GNOME Uzantıları web sitesinde çeşitli uzantıları kolayca bulabilirsiniz. Bu uzantılar yeni uygulamacıklar eklemenize, GNOME kabuğunun görünümünü ve hissini, görev yönetimini geliştirmenize ve daha fazlasına olanak tanır.
GNOME geliştikçe uzantıların en son sürümlerle uyumlu kalabilmesi için ara sıra güncellemeler gerektirebileceğini unutmayın.
Xfce, eklentiler söz konusu olduğunda GNOME’a kıyasla biraz farklı bir yaklaşım benimsemiştir. GNOME kadar kapsamlı bir ekosistem sunmasa da, masaüstü deneyiminizi geliştirmek için yine de çeşitli yararlı eklentiler ve panel uygulamaları sağlar.
Kullanışlı bir hava durumu eklentisi, sistem yükü monitörü, çalışma alanı değiştirici ve güç yöneticisi gibi şeyleri ekleyebilirsiniz. Xfce ayrıca yerleşik ayarları ve yapılandırma seçenekleriyle masaüstünüzü özelleştirme özgürlüğü de verir.
Xfce, GNOME kadar çok eklentiye sahip olmasa da, istikrarlı ve kaynak açısından verimli bir masaüstü ortamı sunma odağıyla mükemmel bir şekilde uyum sağlayan basitlik ve güvenilirlik açısından öne çıkıyor.
Verimlilik
Bilgisayarların performansını, kullandıkları Linux işletim sistemleriyle entegre oldukları haliyle ölçmek ve karşılaştırmak doğru olmayabilir. Zira farklı konfigürasyonlar farklı sonuçlar verecektir. Ancak, her iki masaüstü ortamı arasında bir karşılaştırma yapılabilir.
Mesela, genel anlamda GNOME’un ram tüketimi kaçınılmaz olarak Xfce’ten daha yüksektir.
Her ikisinin de farklı şekillerde oluşturulduğu göz önüne alındığında, bu ölçüm beklenen bir durumdur.
Xfce’de performans kaygısı yaşamadan birçok uygulamayı aynı anda çalıştırabilirsiniz. Ancak GNOME, yeni özellikleri ve modern protokollere verdiği destek nedeniyle Xfce’ye kıyasla biraz kaynak açlığı duyabilir.
Bu özellikleri nedeniyle, Xfce eski bilgisayarlarda daha performanslı çalışabilecekken, GNOME nispeten yüksek konfigürasyonlu bilgisayarlarda performans sıkıntısı yaşamayacaktır.
Pratik kullanım örnekleri ve erişilebilirlik
Erişilebilirlik, masaüstü ortamlarını karşılaştırmak için önemli kriterlerden biridir.
GNOME uzun süredir erişilebilirliğe olan hassasiyetiyle biliniyor ve bu da onu farklı ihtiyaçları olan kullanıcılar için göze çarpan bir seçim haline getiriyor. GNOME, kapsayıcı bir bilgi işlem deneyimi sağlamak için birçok özellik ve araç içerir.
Erişilebilirlik ayarları “duyma”, “görme”, “yazma” ve diğerleri için seçenekler sunar. Görme bozukluğu olan kullanıcılara hitap etmek için ekran okuyucular, büyütme araçları ve yüksek kontrastlı temalar içerirler.
Klavye gezinmesi, tutarlı düzeni ve arayüzü, motor engelli kişiler için uygundur.
Ancak Xfce’in yerleşik erişilebilirliği sınırlı olsa da, Xfce masaüstü, mevcut sürümü itibarıyla özel ihtiyaçları olan kullanıcılara yönelik ekran okuyucuları, klavye ve fare kontrollerini beraberinde getiriyor.
GNOME ve Xfce’in her ikisi de çoklu ekran, ekran paylaşımı ve kısmi ölçeklendirme gibi karmaşık kurulumlara sahip modern donanımı destekler.
Ancak GNOME, modern görüntü sunucusu Wayland’ı destekleme konusunda iyi bir ilerleme kaydederken, Xfce daha yavaş bir ilerleme kaydediyor.
Uzun vadeli hedefler ve ilkeler
GNOME’un geliştirme stratejisinin temel ilkeleri özerklik, açıklık, küreselleşme ve gerektiğinde yeni teknolojiyi benimsemektir.
Buna karşılık Xfce geliştiricileri onun istikrarına önem veriyor ve yeni teknolojiyi benimseme konusunda muhafazakar davranıyorlar.
Uzun vadeli bir plan için bu ikisi arasında bir masaüstü ortamı seçmeyi planlıyorsanız, Xfce daha iyi bir seçimdir. Çünkü GNOME, uzun vadeli hedefleri ve ilkeleri nedeniyle, bu zaman aralığında çok büyük kullanıcı arayüzü değişikliğine ve teknik değişikliklere uğrayabilir.
Bitirirken…
En iyi masaüstü ortamını seçmek tercihlerinize bağlıdır. Yine de kararınıza gelince… Kullanım durumunuzun ve bilgisayardan en iyi şekilde nasıl yararlanmak istediğinizin, görünümden veya başka herhangi bir şeyden daha önemli olduğunu unutmayın.