Değiştirilemez Linux dağıtımları bir süredir var olsa da gittikçe popülerlik kazanıyorlar. Bu yazımızda değiştirilemez Lişnux dağıtımı ne demektir, ona bakıyoruz.
Basitçe; bir şeye “değiştirilemez” diyorsak, bu onu değiştiremeyeceğiniz anlamına gelir. Bir Linux dağıtımı için de “değiştirilemez” sözcüğü aynı anlamı taşır.
Peki, “değiştirilemez” dağıtım tam olarak nedir? Standart bir Linux dağıtımından farkı nedir? Bunları kullanmayı düşünmeli misiniz, yoksa bunlar sadece birer konsept mi?
Bu makalede, tüm bu sorulara cevap veriyoruz.
Değiştirilemez Linux dağıtımı nedir?
Değiştirilemez dağıtım, değiştirilemeyen ve “salt okunur” bir işletim sistemidir. İşletim sisteminin çekirdeğinde (sistem dosyaları ve dizinleri) herhangi bir değişiklik yapamazsınız.
Evet, depolama için dosya ekleyebilir/kaldırabilir ve tüm günlük faaliyetleri gerçekleştirebilirsiniz ve veriler normal bir şekilde depolanır. Ancak, yönetici düzeyinde yapılan değişiklikler uygulanmayacaktır. Sistem düzeyinde yapılan herhangi bir değişiklik geçici olacaktır (eğer tabii gerçekleşirse) ve değişiklik yeniden başlatmanın ardından kaybolacaktır.
Ayrıca, değiştirilemez dağıtımlar güncellemeleri, yalnızca paketlerin yükseltilmesi yerine, tıpkı yeni bir kurulum gibi, tüm bir işletim sisteminin yeni bileşenlerle değiştirilmesini gerçekleştirecek şekilde, farklı bir yoldan yapar.
Değiştirilemez bir dağıtımın tamamen benzersiz bir şey olduğu düşünülse de, dağıtım aynı şekilde Linux dağıtımıdır. Yalnızca çalışma biçimi, değişiklik ve güncellemelere izin verme şekli farklıdır.
Değiştirilemez Linux dağıtımlarının standart dağıtımlardan farkı nedir?
“Değiştirilemez olmayan” bir dağıtımı sudo düzeyinde bir değişiklikle kolayca “bozabilirsiniz” ve siz onu düzeltene kadar veya tüm işletim sistemini yeniden kurana kadar olduğu gibi kalır.
Halbuki “eğiştirilemez bir dağıtımda, işletim sisteminin güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlayan önemli hiçbir şeyi değiştiremeyeceğiniz için, hiçbir şeyi bozamazsınız. Başka bir deyişle, size standart LTS sürümlerinden bile daha iyi, güvenilir ve istikrarlı bir deneyim sunması değiştirilemez dağıtımın tasarımının gereğidir.
Güncellemeler söz konusu olduğunda, işletim sisteminin daha yeni sistem bileşenleriyle başka bir örneğini oluşturduğunuz “görüntü tabanlı” bir teknik kullanır. Tüm işletim sistemi güncellenmiş bir sistemle değiştirilecek ve kişisel dosyalarınız bozulmadan kalacaktır. Bu, size istikrar ve ayrıca güvenlik açısından bir avantaj sağlar.
Standart dağıtımlara kıyasla değiştirilemez dağıtımların bazı avantajları şunlardır:
- Kötü niyetli kişiler dağıtımda kalıcı değişiklikler yapamaz. Sadece yeniden başlatabilirler ki bu da yapılan değişiklilerin yok olacağı anlamına gelir. Böylece gelişmiş bi güvenlik sağlanmış olur.
- Güncellemeler daha güvenilir ve daha güvenlidir.
- Salt okunur olduğu için sistemde istemeden değişiklik yapmak mümkün değildir.
Bu avantajlara ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız, Vanilla OS veya NixOS gibi en iyi değiştirilemez dağıtımlardan bazılarını deneyebilirsiniz.
Değiştirilemez dağıtımlara geçmeli misiniz?
Bu, normal Linux dağıtımlarıyla ilgili deneyiminize bağlıdır.
Örneğin, güncellemeler işletim sisteminizi düzenli olarak bozuyorsa veya kendiniz onu istemeden de olsa kullanılamaz hale getiren değişiklikler yapıyorsanız, değiştirilemez bir seçenek size yardımcı olacaktır.
Bu tür kullanım durumları için uyarlanmış “değiştirilemez” dağıtımlarla yanlış yapamazsınız.