X server, Xorg, X11, Wayland…
Kullanıcılar her zaman bu terimlere rastlarlar ve temelde bunların grafiklerle ilgili olduğunu bilirler, ancak daha fazlasını genellikle merak etmezler.
X server, Xorg, X11, Wayland, her biri görüntü sunucusunu ifade eden terimlerdir. Peki, Linux’ta görüntü sunucusu nedir?
Görüntü sunucusu, fare/klavye giriş ve çıkış protokolleriyle birlikte ekranınıza sunulan bir çeşit “tuvaldir” ve istemcileriyle görüntü sunucusu protokolü üzerinden iletişim kurar.
Görüntü sunucusu, herhangi bir grafik kullanıcı arayüzünde, özellikle pencere sisteminde çok önemlidir. Grafik arayüz(GUI) ile çekirdek arasında bulunur. Temel olarak, bir görüntü sunucusu sayesinde bilgisayarınızı grafiksel (GUI) olarak kullanabilirsiniz. Görüntü sunucusu olmadan, yalnızca bir komut satırı arabirimiyle (TTY) sınırlı kalırsınız.
Görüntü sunucusunu bir masaüstü ortamıyla karıştırmamak çok önemlidir. Zira, masaüstü ortamları (Gnome, KDE, Xfce, MATE, vb.) görüntüleme sunucularını kullanırlar
Linux’ta kullanılabilen üç görüntü sunucusu protokolü vardır. X11 ve Wayland bunlardan ikisidir. Üçüncüsü ise Mir‘dir.