“Hangisi daha iyi? Linux mu, Windows mu?” Bu çok eski bir soru. Bu yazıda, “basit bir şekilde” iki sistem arasındaki temel farklara bakıyoruz.
İlk Önce: FOSS Nedir?
Yine basitçe söylemek gerekirse FOSS(Free and Open Source Software), herkesin bir yazılımı izin almadan veya yasal sonuçlarla karşılaşmadan kullanabileceğini, değiştirebileceğini veya yeniden dağıtabileceğini ifade eder. Bu yazılıma bir şirketin özellik eklemesini veya bildirdiğiniz hataları düzeltmesini beklemenize gerek yoktur. Nasıl yapılacağını biliyorsanız, bunu kendiniz yapabilirsiniz. İşte Linux topluluğunun gücü tam olarak buradadır.
Basit Bir Şekilde Linux’un Artıları
- Bilgisayarınızda Linux kullanıyorsanız, o bilgisayar sizindir ve ondan her zaman sizsorumlusunuzdur. Bilgisayarınızda Windows kullanıyorsanız, o bilgisayar teknik olarak Microsoft’un bilgisayarıdır ve yükseltmeler, güncellemeler vb. yollarla iş akışınızı etkileyen kararlar alırlar.
- Basitçe söylemek gerekirse, Windows bazen kötü amaçlı yazılım gibi davranır. Makinenizi her yönüyle; onu nasıl kullanmanız gerektiğine kadar kontrol eder ve bilgisayarınızın, ayarlar ve sistem izinleri üzerindeki kontrollerden vazgeçmeyi kabul etmez. Bir uygulamayı silerseniz veya Windows’un beğenmediğiniz bir kısmını Kayıt Defteri aracılığıyla devre dışı bırakırsanız veya değiştirirseniz, bu, güncellemeden sonra büyük bir sorun haline gelebilir.
- Linux cephesinde bir seçeneğe bağlı kalmazsınız. Aralarından seçim yapabileceğiniz binlerce dağıtım(Linux tabanlı işletim sistemi çeşidi) vardır. Aynı temele sahip olmalarına karşın hepsi farklı görünür, farklı davranır ve işinizi yapmanıza yardımcı olacak her türlü (ücretsiz) yazılımla birlikte gelir. Düşük güçlü bir sisteminiz varsa, yükseltmek veya yeni bir şey satın almak zorunda kalmak yerine, hafif bir Linux dağıtımı kullanabilir ve sisteminizi kurtarabilirsiniz. Kuracağınız bu hafif dağıtım, kurulduktan sonra hızlı çalışır.
- Varsayılan güvenlik ve yapılandırılabilirlik, Linux’ta Windows’tan çok daha kararlı ve etkilidir. Virüsler hakkında endişelenmenize veya hatta bir antivirüs kullanmanıza gerek yoktur. Linux, kurulumdan itibaren güvenlidir. (Not: Yine de konu hakkında bu yazıya bir göz atmanızı öneririz.) Donanım sürücüleri de genellikle varsayılan olarak yapılandırılır, bu nedenle bilgisayarınızı kullanmadan önce uzun süreli güncellemelere veya yeniden başlatmalara gerek yoktur.
- Linux sizi işletim sisteminizi güncellemeye veya yükseltmeye zorlamaz ve sistem güncellemeleri temel işlevleri bozmaz. Güncellemeyi/yükseltmeyi veya üncellememeyi/yükseltmemeyi seçebilirsiniz. Meselâ önümüzdeki 10 yıl boyunca bilgisayarınızı hiçbir zaman güncellememeyi seçseniz bile, belirli yazılımları kullanma konusunda kısıtlama veya o yazılımı kullanamama gibi sorunlarınız olmaz.Her şey senin seçtiğin zamanda yapılır.
Basit Bir Şekilde Windows’un Artıları
- Buradaki ilk ve en belirgin avantaj, Windows’un daha fazla pazar payına sahip olmasıdır. Bunun sebebi birçok markanın sattıkları bilgisayarlarda Windows’un önyüklü olarak gelmesidir. Elbette daha fazla ön yükleme, daha fazla kullanıcı anlamına gelir ve daha fazla kullanıcı da, kaçınılmaz olarak sattıkları ürün için daha fazla destek anlamına gelir.
- Windows harika bir şekilde ticari ve popüler yazılım desteği içerir. Şirketler Windows için yazılım üretirler çünkü paranın kaynağı ve kullanıcıların tercihi orası. Bu, en azından finansal yatırım alanında gayet kabul edilebilir ve mantıklı bir durum.
- Windows, daha fazla sürücü ve modern bileşen desteğine sahip. Linux oyun alanında büyük ölçüde kendisini geliştirirken, Windows’un oyuncular için halâ “temel” olduğu konususu su götürmez bir gerçek. Windows grafik, performans ve sürücüler konusunda sürekli ve öncelikli destek alıyor.
- Windows kullanmanın en avantajlı yanlarından biri, bir sorunla karşılaşırsanız yardım için Microsoft’u arayabilmenizdir. Linux için teknik anlamda daha geniş bir topluluk desteği olsa da, özel veya spesifik bir donanıma veya bilgisayara sahip olmanız, topluluğun size yardımını zorlaştırabilir. Sonuçta, Linux makinenizle önyüklü olarak gelmez, bu nedenle işler her zaman planlandığı gibi gitmeyebilir. Linux’u çalıştırabileceğiniz çok ama çok farklı konfigürasyonda cihaz varken, Microsoft’un işletim sistemiyle birlikte sattığı cihazlar bellidir. Bu nedenle size nasıl yardımcı olacaklarını daha iyi bilirler.
Bitirirken…
Her ne kadar “en iyi” diye bir seçenek yoksa da bu “en iyi” olma durumu ne tür bir kullanıcı olduğunuz ve makinenizle ne yapmak istediğinize bağlıdır.